اشاره: اخیراً نوشتهاى با عنوان «قداستزدایى از فتوا یا بىاعتبار کردن حاکم» به قلم حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتى در برخى رسانهها منتشر شد. مقاله پیشرو نقدى است علمى بر آن نوشته که توسط جناب حجتالاسلام والمسلمین مصطفى جعفرپیشه، عضو هیأت علمى جامعة المصطفى العالمیة، محقق، نویسنده و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، به رشته تحریر درآمده است:
1. نوشتار «قداستزدایى از فتوا یا بىاعتبار کردن حاکم» در طى نُه بند درصدد است که به تحلیل مناسبات حکم و فتوا بپردازد، هر چند نگاهى هم به برخى حوادث سیاسى رخ نموده در جامعه مىافکند و با نگاهى انتقادى به تحلیل آن مىپردازد.
2. نویسنده محترم از عزیزان فاضلى مىباشند که در عرضه دانشهاى حوزوى بهویژه فقه سیاسى، تلاشهاى ارزشمندى داشتهاند و آثار گرانقدرى را بهخصوص در ترویج مبانى فکرى معمار بزرگ انقلاب اسلامى خلق نمودهاند و این حقیر خود را یکى از دوستان و ارادتمندان واقعى ایشان مىداند.
3. بحث مقالهى حقیر از آنجایى شروع مىشود که نویسنده محترم آن را به اتمام رساندهاند. یعنى تأمل و پیگیرى مناسبات حکم و فتوا براى روشن شدن رابطه حاکم و مفتى که در پایان نوشتار به آن اشاره شده است.
4. قبل از هر چیز باید اذعان کرد که این قلم نیز با نوشتار مزبور کاملاً موافق است که اگر کسانى باشند که نخواهند حرمت فتوا را در جامعه نگه دارند و بخواهند از آن حرمتشکنى کنند، تیشه به ریشه مىزنند. آنچه هدف اصلى این مقاله را تشکیل مىدهد صرفاً جنبههاى تئوریک مباحث مطرح شده در آن نوشتار است، و جنبههاى مرتبط با حوادث سیاسى اجتماعى اخیر و تطبیقات آن، که به شکل تعریض و یا تصریح در نوشتار مطرح شده است خارج از مبحث این مقاله است. البته به عنوان یک اصل موضوعى این حقیقت را کاملاً باید مورد تأیید و تأکید قرار داد که نهاد مرجعیت و افتاء در جامعه شیعه از سرمایههاى بزرگ ملّى است که اندک ضربه به آن و حرمتشکنى از آن، گناهى نابخشودنى است. گذشته از مبانى فکرى مربوط به اهمیت این نهاد گرانسنگ، تجربیات تاریخى شیعه بهویژه در دوره معاصر نشانگر جایگاه رفیع و منزلت قویم این شجره مبارک است و تمامى دلسوزان آگاه بر این حقیقت واقف هستند که چه خدمات بزرگ و بىبدیلى را این نهاد ارزشى تقدیم جوامع شیعى ایران و عراق و سایر ممالک اسلامى کرده و مىکند.
ادامه مطلب...