گزیده بیانات رهبر انقلاب در مورد دعا
دولت اسلام
اقبال بزرگى که شما جوانان آوردهاید این است که در دورهى حاکمیت اسلام هستید. بعضى در این دوره متولد شدهاید و بعضى در این دوره، جوانىتان را گذراندهاید و این، اقبال بسیار بزرگى است.
خوشا به حالتان! کمااینکه، حضرت امام حسین علیهالسلام، در «دعاى عرفه» خدا را شکر مىکند که در دولت کفر به دنیا نیامده است. (چون ایشان در دولت پیغمبر به دنیا آمدند.) آرى! این قضیه آنقدر عظمت دارد که امام حسین، آن هم در دعاى عرفه خدا را شکر مىکند که او را در دولت کفر به دنیا نیاورده و در دولت اسلام به دنیا آورده است. (15/11/1379)
توجه به ترجمهی ادعیه
من به جوانها قویا توصیه میکنم که به ترجمهى این دعاها توجه کنند.
این دعاهاى عرفه و ابىحمزه، پر از معارف است. (نماز جمعهى تهران 21/7/1385)
از دست ندهید...
فردا، روز عرفه است؛ روز دعا و ذکر و تضرع و ابتهال و راز و نیاز است؛ بخصوص شما جوانها قدر این روزهاى بزرگ و این ساعات باارزش را بدانید. همین رابطهى با خداست که سینهها و دلها را منشرح مىکند؛ راه را براى انسان باز مىکند؛ عزم و اخلاص به انسان مىدهد؛ به کارها برکت مىبخشد؛ توفیق الهى را بر سر انسان سایهگستر مىکند و نتیجهى آن، پیشرفت در خط اصیل ارزشهاى اسلامى است. این روزها و این ساعات باارزش را هرگز از دست ندهید. (دیدار مردم قم 19/10/1384)
بهترین خواستهها برای انسان
دعاهایى که از ائمه رسیده است، بهترین دعاهاست. اولا خواستههایى در این دعاها گنجانده شده است که به ذهن امثال ماها اصلا خطور نمىکند و انسان از زبان ائمه (علیهمالسلام) آنها را از خدا طلب مىکند. در دعاى ابوحمزه و دعاى افتتاح و دعاى عرفه بهترین مطالبات و خواستهها براى انسان مطرح مىشود؛ که اگر انسان اینها را از خدا بخواهد و بگیرد، مىتواند براى او سرمایه باشد. ثانیا در این دعاها مایههاى خشوع و تضرع وجود دارد. مطلب، با زبان و لحن و بیانى ادا شده است که دل را خاشع و نرم مىکند. با عبارات فصیح و بلیغ، عشق و شیفتگى و شوق در این دعاها موج مىزند. انسان باید این دعاها را قدر بداند و از آنها استفاده کند. (نماز جمعهى تهران، 29/7/1384)
تعلیمات ادعیه به مردم
چرا ما مردم را به سطحىاندیشى و عوام بودن متهم مىکنیم؟ چون عواطف جوشان دارند؟ این از امتیازات مردم ماست؛ بهخاطر ولایت ائمهى اطهار (علیهمالسلام) است؛ آنها ما را اینطورى بار آوردهاند؛ هم با تعلیماتى که به ما دادهاند - این دعاى عرفه، این دعاى کمیل، این دعاهاى صحیفهى سجادیه، این معارف عاطفهبرانگیز و احساس برانگیز - هم با خاطرههاى خودشان. ماجراى شهادت حضرت ابىعبدالله، عاشوراى ما، دههى محرم ما و دههى فاطمیهى ما را دیگر مسلمانها ندارند؛ ما داریم. (دیدار مسئولان استان کرمان، 19/2/1384)
زمزمهى محبتآمیز با پروردگار
بعد مىرسیم به مسألهى پاکیزه بودن اخلاقى و پاکیزه بودن عملى، که در سایهى تدین بهدست مىآید؛ این هم خودش عالمى است. لذتهایى در زندگى انسان وجود دارد که قابل توصیف نیست و با هیچ ابزار مادى هم بهدست نمىآید. لذت انس با خدا، لذت ذکر، لذت لحظهیى که شما احساس مىکنید در حال نماز یا در حال دعاى عرفه یا در حال دعاى کمیل دارید با مرکز زیبایىها و نیکىها و آفرینندهى همهى اینها در خلوت حرف مىزنید - توى جمع هستید، اما با او احساس خلوت مىکنید - لذت بسیار بالایى است؛ دیریاب و کمیاب است؛ اما لذت بسیار عجیبى است. قاعدتا شماها هم این را تجربه کردهاید. گاهگاهى همهى انسانها این حالت را تجربه مىکنند؛ براى آنها مواردى پیش مىآید و لحظهیى، دقیقهیى و یا ساعتى این لذت را احساس مىکنند. مشکل ما این است که بهخاطر آلودگىها و گرفتارىهاى دوروبرمان نمىتوانیم آن لحظه را ادامه دهیم؛ اما در آن لحظه اگر زیباترین چیزها را هم بر شما عرضه کنند، میل و رغبتى ندارید؛ دلتان مىخواهد در همان خلوت انس با خدا و تبادل زمزمهى محبتآمیز با پروردگار وقت خود را بگذرانید. (دیدار اعضاى جامعه اسلامى دانشجویان، 15/11/1383)
با تقواى خودت مرا خوشبخت کن
باید به خداى متعال توکل کنید و تقواى الهى را هم از او بخواهید. چند روز پیش در دعاى مبارک امام حسین علیهالسلام در روز عرفه، خواندید: «اللهم اجعلنى اخشاک کأنى اراک و اسعدنى بتقویک و لا تشقنى بمعصیتک».«و اسعدنى بتقویک»؛ با تقواى خودت مرا خوشوقت و خوشبخت کن. «ولاتشقنى»؛ با معصیت خودت مرا بدبخت نکن. باید از خدا تقواى الهى را خواست. انشاءالله توجهات و رحمت خداى متعال هم به سمت شما نازل است. (دیدار اعضاى سازمان عقیدتى، سیاسى ناجا، 7/12/1380)
مأخذ: پایگاه دفتر نشر آثار رهبر معظم انقلاب
یادداشت حضرت آیتالله العظمى خامنهای درباره مناجات شعبانیه
امام خمینی(ره)، که خود نمونه یک عارف کامل بودند، و سبکبار نفس خود را از مهلکه دنیا بیرون کشیده بودند، در فرازهای مختلف، در دیدار با قشرهای مختلف مردم و مسؤولان، ایشان را به خواندن دعا و تدبر در دعا های وارد شده از ائمه طاهرین(ع) دعوت میکردند.
همچنین در جاهای مختلف از مناجات شعبانیه(1)، تعریف و تمجید و استفاده نمودهاند، به طوریکه می توان گفت یکی از دعاهایی که امام خمینی(ره) با آن مأنوس بودهاند، دعای شریف مناجات شعبانیه است.
نوشتار زیر به بحث اهمیت خواندن دعا در ماه شعبان و مناجات شعبانیه از دیدگاه امام خمینی(ره) میپردازد:
اهمیت خواندن دعا در ماه شعبان
«این دعاهایى که در ماهها هست، در روزها هست، خصوصاً، در ماه رجب و شعبان و ماه مبارک رمضان، اینها انسان را همچو تقویت روحى مىکند- اگر کسى اهلش باشد، ماها که نیستیم- همچو تقویت روحى مىکند و همچو راه را براى انسان باز مىکند و نور افکن است براى اینکه، این بشر را از این ظلمتها بیرون بیاورد و وارد نور بکند که معجزه آساست.
به این دعاها عنایت بکنید. گول بعض از نویسندهها و امثال کسروى(2) را نخورید که ادعیه را تضعیف مىکردند؛ این تضعیف، تضعیف اسلام است، نمىفهمند اینها، بیچارهاند. نمىدانند در این کتاب چه چیزها هست، همان مسائل قرآن است با لسان دیگرى که لسان ائمه باشد.
لسان قرآن یکجور زبان است، زبان دعا یکجور زبان است، زبان علما و عرفا و اینها هم یک زبان دیگر است.
آنکه سبکبار مىکند انسان را و از این ظلمتکده مىکِشد او را بیرون و نفْس را از آن گرفتاریها و سرگشتگیهایى که دارد خارج مىکند این ادعیهاى است که از ائمه ما وارد شدهاند.
ائمه ما- علیهم صلوات اللَّه- که تقریباً همهشان گرفتار به یک ابرقدرتهایى بودند که نمىتوانستند یک کارى را انجام بدهند شاخص، علاوه بر آن هدایتهاى زیرزمینى که مىکردند این ادعیهشان براى تجهیز مردم بود، برخلاف آن دولتهاى قاهرى که بودند.
همین ادعیه بودند که اشخاص وقتى که ادعیه را مىخواندند قوّت روحى پیدا مىکردند و سبکبار مىشدند و شهادت براى آنها هَیِّن و آسان مىشد.
این ادعیه در ماه مبارک رجب و خصوصاً در ماه مبارک شعبان اینها مقدمه و آرایشى است که انسان به حسب قلب خودش مىکند براى اینکه مهیا بشود برود مهمانى؛ مهمانى خدا، مهمانىاى که در آنجا سفرهاى که پهن کرده است قرآن مجید است و محلى که در آنجا ضیافت مىکند مهمش «لیلة القدر» است و ضیافتى که مىکند ضیافت تنزیهى و ضیافت اثباتى و تعلیمى [است]».(3)
و در جای دیگر می گوید: « ادعیهاى [را] که در این ماه مبارک؛ ماه معظم شعبان وارد شده است و پس از آن در ماه مبارک رمضان وارد شده است بخوانیم و درش تدبر کنیم».(4)
مناجات شعبانیه
آن عارف زاهد و عاشق، آن واصل کامل در جای جای سخنانش از مناجات شعبانیه می گوید، و مردم و مسؤولان را به خواندن و تدبر در فراز های این دعای پر بها دعوت و سفارش می کند: «من ندیدهام در ادعیه، دعایى را که گفته شده باشد همه امامها این دعا را مىخواندند، در دعاى شعبانیه این هست؛ اما من یادم نیست که در یک دعاى دیگرى دیده باشم که همه ائمه این را مىخواندند. این مناجات شعبانیه براى این است که شما را، همه را مهیا کند براى «ضیافة اللَّه».»(5)
ایشان در جای دیگر می فرماید: «مناجات شعبانیه از مناجاتهایى است که کم نظیر است؛ مثل دعاى ابو حمزه که از حضرت سجاد وارد شده است، آن هم کم نظیر است و این هم کم نظیر است. دعاى کمیل در شعبان وارد شده است و یکى از ادعیهاى است که در پانزده شعبان، شب پانزده شعبان خوانده مىشود، مشتمل بر اسرارى است که دست ما از آن کوتاه است. از ائمه هدى ادعیهاى وارد شده است که مضامین آنها را باید تأمل کرد، و آنهایى که اهل نظر هستند، اهل معرفت هستند بر آنها شرح کنند؛ آنها را به مردم ارائه بدهند، اگرچه هیچ کس نمىتواند آن چیزى [را] که به حسب واقع هست، شرح کند»(6)
ادامه مطلب...